Nhăn đường may và các giải pháp
- Thứ tư - 08/01/2020 13:36
- In ra
- Đóng cửa sổ này
Độ nhăn đường may là một trong các tiêu chí quan trọng nhất trong việc kiểm tra chất lượng sản phẩm trong ngành sản xuất may công nghiệp. Hiện tượng suất hiện nếp nhăn trên đường may là một khuyết tật đã từ lâu được quan tâm bởi các nhà công nghệ. Tìm kiếm phương pháp khắc phục chúng đòi hỏi phải nghiên cứu toàn diện tìm nguyên nhân từ tính chất của nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm đầu ra cũng như các thông số của quá trình công nghệ sản xuất gây lên.
Hiện tượng nhăn đường may xảy ra sau khi may trên nhiều loại vải khi nối ghép hai hay nhiều tấm vải với nhau hoặc trong quá trình giặt cũng như trong quá trình sử dụng sản phẩm.
“Nhăn đường may là hiện tượng vải bị biến dạng uốn và co bởi đường may tạo nên những sóng nhăn liên tục của một hay nhiều lớp vải tham gia liên kết may từ mũi may này sang mũi may khác dọc theo đường may”.
“Nhăn đường may là hiện tượng vải bị biến dạng uốn và co bởi đường may tạo nên những sóng nhăn liên tục của một hay nhiều lớp vải tham gia liên kết may từ mũi may này sang mũi may khác dọc theo đường may”.
Liên kết các chi tiết tạo sản phẩm may là một trong những công đoạn cuối cùng, có ý nghĩa quan trọng trong toàn bộ quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm Dệt – May, mà trong đó từ các chi tiết đơn giản, riêng lẻ với kích thước hai chiều của vật liệu được chuyển thành kích thước ba chiều của sản phẩm.
Các yếu tố ảnh hưởng đến độ nhăn đường may:
- Chỉ: Các đặc tính cơ học và lý học của chỉ ảnh hưởng đến độ nhăn đường may bao gồm: Đặc tính co giãn, độ mảnh, độ bền ma sát, sự đồng đều và ổn định kích thước…
Nếu sức căng của chỉ được đặt quá cao trong khi may, độ giãn của chỉ tăng, thành phần độ giãn đàn hồi của chỉ cũng tăng theo. Sau khi may xong sức căng của chỉ giảm xuống, độ giãn đàn hồi biến mất làm chỉ co mạnh, điều này gây nhăn đường may nhiều hơn. Trong quá trình may, với các loại chỉ có chi số thấp (chỉ thô), cần có một lực căng lớn để tạo mũi may. Như vậy, sẽ làm tăng nguy cơ nhăn đường may do sức căng. Vì vậy chỉ càng mảnh thì tạo đường may càng đẹp. Mặt khác với các loại vật liệu có cấu trúc chặt chẽ. Nếu chỉ có chi số thấp ( chỉ thô), khi đâm xuyên qua vải, sẽ gây ra sự sự xô lệch của các sợi vải lớn, làm cho vải bị gợn sóng, gây ra hiện tượng nhăn tự nhiên.
Nguyên nhân: Loại chỉ đang dùng có phù hợp không?
Giải pháp: Loại chỉ phù hợp có nghĩa là: Chỉ to nhỏ vừa vặn hợp lý. Độ co giãn ít.
- Kim: Loại kim có thiết kế đặc thù giảm tối thiểu trở lực khi kim đâm xuyên vải, rất hiệu quả trong việc khắc phục lỗi Đường may bị Nhăn.
Nguyên nhân: Size kim có quá to so với chất liệu vải và chỉ may?
Mũi kim có bị hư hỏng hoặc bị cong?
Giải pháp: Nên dùng kim size nhỏ hơn.
Thay kim mới.
- Thiết bị
Nguyên nhân: Máy may đang sử dụng có phù hợp?
Máy được điều chỉnh để hoạt động ở trạng thái tốt?
Giải pháp: Nên sử dụng máy có thiết bị đưa vải, hoặc gắn rulo đưa vải.
Máy có được điều chỉnh tốt hay không, vui lòng kiểm tra:
- Cường độ của chân vịt.
- Độ cao của răng đưa vải.
- Nên sử dụng loại chân vịt nhựa có tính dễ trượt.
- Giảm tối đa độ căng của chỉ.
- Cố gắng giảm vận tốc máy.
- Sử dụng mặt nguyệt có đường kính lỗ kim nhỏ
- Vải: Các sóng nhăn của vải thường xuất hiện ngẫu nhiên tại các điểm bất kỳ trên đường may và lan toả ra xung quanh theo hướng vuông góc với đường may. Trong thực tế do các lớp vải tại vị trí đường may thường dày hơn so với lân cận đường may nên biến dạng nhăn thường nhỏ hơn tại vị trí lân cận đường may.
Như vậy biến dạng nhăn của vải trên đường may có liên quan chặt chẽ tới độ cứng uốn của vải và khả năng chống lại sự biến dạng của vải dưới tác dụng của lực nén ép của
Cấu trúc và tính chất của vải may có ảnh hưởng trực tiếp tới hiện tượng nhăn của vải bởi đường may. Một số loại vải sử dụng hiện nay có xu hướng co và nhăn tự nhiên, thường là các vải popolin (kiểu dệt vân điểm), vải lanh dệt thoi. Đặc điẻm của loại nguyên liệu này là cấu trúc điểm nổi ngang thường bởi tỷ lệ sợi dọc/ngang là 2:1 hoặc do sử dụng sợi ngang với mật độ mau hơn.
Các loại vải dệt thoi mịn, sợi thành phần quá mảnh hoặc các loại vải đã được xử lý tráng phủ nhựa dễ cơ dúm và nhăn bởi đường may do có cấu trúc chặt chẽ. Nếu vải được dệt dày gần tới mật độ tới hạn, vải dệt từ những sợi mảnh có thể không đủ chỗ để chứa thêm một sợi chỉ may, do đó chỉ may làm xô dạt các sợi đã được dệt. Vấn đề này càng trở nên nghiêm trọng nếu vải được dệt từ sợi được xe cứng hoặc vải được xử lý hoàn tất đặc biệt. Mũi may dọc theo một đường thẳng sẽ lệch và đẩy các sợi lệch sang bên cạnh hoặc các sợi gây ra lực kéo là nguyên nhân làm cho vải bị nhăn bởi đường may, đặc biệt hiện tượng này càng tăng
lên khi may với tốc độ cao.
Nguyên nhân: Chất liệu vải quá trơn trượt?
Chất liệu vải quá mềm?
Chất liệu vải quá cứng?
Giải pháp: Nên lót dựng hoặc keo bên dưới để giảm sự trơn trượt của sợi vải, thử dùng chất làm mềm vải.
- Đường may nhăn do các lớp vải không đồng đều
- Giảm độ dày vải bằng cách cắt các loại vải thừa giữa các tấm.
- Sử dụng kỹ năng khai thác để may hoạt động với độ dày vải không đồng đều
- Hơi nước nhấn dòng đường may trước khi may
Để giảm thiểu các đường may nhăn do các lớp vải không đồng đều, làm như sau: Sử dụng áp lực ép chân tối thiểu cần duy trì lực ép thống nhất. Hãy chắc chắn rằng chân ép là kẹp vải đúng cả ở phía trước và sau của chiếc kim. Khi lực ép được lên và di chuyển vải, đường may phải được kẹp bởi toàn bộ bề mặt dưới của bàn chân ép. Điều này có thể được kiểm tra bằng cách chèn một mảnh giấy dưới chân từ góc độ khác nhau và quan sát nếu trơn là kẹp vải đúng cách.
Trên đây là một số giải pháp nhằm khắc phục hiện tượng nhăn đường may trong quá trình gia công sản phẩm. Tùy thuộc vào từng loại vải mà có công nghệ gia công khác nhau tìm nguyên nhân và cách khắc phục nhằm giảm thiểu lỗi nhăn đường may, góp phàn nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm may.
Các yếu tố ảnh hưởng đến độ nhăn đường may:
- Chỉ: Các đặc tính cơ học và lý học của chỉ ảnh hưởng đến độ nhăn đường may bao gồm: Đặc tính co giãn, độ mảnh, độ bền ma sát, sự đồng đều và ổn định kích thước…
Nếu sức căng của chỉ được đặt quá cao trong khi may, độ giãn của chỉ tăng, thành phần độ giãn đàn hồi của chỉ cũng tăng theo. Sau khi may xong sức căng của chỉ giảm xuống, độ giãn đàn hồi biến mất làm chỉ co mạnh, điều này gây nhăn đường may nhiều hơn. Trong quá trình may, với các loại chỉ có chi số thấp (chỉ thô), cần có một lực căng lớn để tạo mũi may. Như vậy, sẽ làm tăng nguy cơ nhăn đường may do sức căng. Vì vậy chỉ càng mảnh thì tạo đường may càng đẹp. Mặt khác với các loại vật liệu có cấu trúc chặt chẽ. Nếu chỉ có chi số thấp ( chỉ thô), khi đâm xuyên qua vải, sẽ gây ra sự sự xô lệch của các sợi vải lớn, làm cho vải bị gợn sóng, gây ra hiện tượng nhăn tự nhiên.
Nguyên nhân: Loại chỉ đang dùng có phù hợp không?
Giải pháp: Loại chỉ phù hợp có nghĩa là: Chỉ to nhỏ vừa vặn hợp lý. Độ co giãn ít.
- Kim: Loại kim có thiết kế đặc thù giảm tối thiểu trở lực khi kim đâm xuyên vải, rất hiệu quả trong việc khắc phục lỗi Đường may bị Nhăn.
Nguyên nhân: Size kim có quá to so với chất liệu vải và chỉ may?
Mũi kim có bị hư hỏng hoặc bị cong?
Giải pháp: Nên dùng kim size nhỏ hơn.
Thay kim mới.
- Thiết bị
Nguyên nhân: Máy may đang sử dụng có phù hợp?
Máy được điều chỉnh để hoạt động ở trạng thái tốt?
Giải pháp: Nên sử dụng máy có thiết bị đưa vải, hoặc gắn rulo đưa vải.
Máy có được điều chỉnh tốt hay không, vui lòng kiểm tra:
- Cường độ của chân vịt.
- Độ cao của răng đưa vải.
- Nên sử dụng loại chân vịt nhựa có tính dễ trượt.
- Giảm tối đa độ căng của chỉ.
- Cố gắng giảm vận tốc máy.
- Sử dụng mặt nguyệt có đường kính lỗ kim nhỏ
- Vải: Các sóng nhăn của vải thường xuất hiện ngẫu nhiên tại các điểm bất kỳ trên đường may và lan toả ra xung quanh theo hướng vuông góc với đường may. Trong thực tế do các lớp vải tại vị trí đường may thường dày hơn so với lân cận đường may nên biến dạng nhăn thường nhỏ hơn tại vị trí lân cận đường may.
Như vậy biến dạng nhăn của vải trên đường may có liên quan chặt chẽ tới độ cứng uốn của vải và khả năng chống lại sự biến dạng của vải dưới tác dụng của lực nén ép của
Cấu trúc và tính chất của vải may có ảnh hưởng trực tiếp tới hiện tượng nhăn của vải bởi đường may. Một số loại vải sử dụng hiện nay có xu hướng co và nhăn tự nhiên, thường là các vải popolin (kiểu dệt vân điểm), vải lanh dệt thoi. Đặc điẻm của loại nguyên liệu này là cấu trúc điểm nổi ngang thường bởi tỷ lệ sợi dọc/ngang là 2:1 hoặc do sử dụng sợi ngang với mật độ mau hơn.
Các loại vải dệt thoi mịn, sợi thành phần quá mảnh hoặc các loại vải đã được xử lý tráng phủ nhựa dễ cơ dúm và nhăn bởi đường may do có cấu trúc chặt chẽ. Nếu vải được dệt dày gần tới mật độ tới hạn, vải dệt từ những sợi mảnh có thể không đủ chỗ để chứa thêm một sợi chỉ may, do đó chỉ may làm xô dạt các sợi đã được dệt. Vấn đề này càng trở nên nghiêm trọng nếu vải được dệt từ sợi được xe cứng hoặc vải được xử lý hoàn tất đặc biệt. Mũi may dọc theo một đường thẳng sẽ lệch và đẩy các sợi lệch sang bên cạnh hoặc các sợi gây ra lực kéo là nguyên nhân làm cho vải bị nhăn bởi đường may, đặc biệt hiện tượng này càng tăng
lên khi may với tốc độ cao.
Nguyên nhân: Chất liệu vải quá trơn trượt?
Chất liệu vải quá mềm?
Chất liệu vải quá cứng?
Giải pháp: Nên lót dựng hoặc keo bên dưới để giảm sự trơn trượt của sợi vải, thử dùng chất làm mềm vải.
- Đường may nhăn do các lớp vải không đồng đều
- Giảm độ dày vải bằng cách cắt các loại vải thừa giữa các tấm.
- Sử dụng kỹ năng khai thác để may hoạt động với độ dày vải không đồng đều
- Hơi nước nhấn dòng đường may trước khi may
Để giảm thiểu các đường may nhăn do các lớp vải không đồng đều, làm như sau: Sử dụng áp lực ép chân tối thiểu cần duy trì lực ép thống nhất. Hãy chắc chắn rằng chân ép là kẹp vải đúng cả ở phía trước và sau của chiếc kim. Khi lực ép được lên và di chuyển vải, đường may phải được kẹp bởi toàn bộ bề mặt dưới của bàn chân ép. Điều này có thể được kiểm tra bằng cách chèn một mảnh giấy dưới chân từ góc độ khác nhau và quan sát nếu trơn là kẹp vải đúng cách.
Trên đây là một số giải pháp nhằm khắc phục hiện tượng nhăn đường may trong quá trình gia công sản phẩm. Tùy thuộc vào từng loại vải mà có công nghệ gia công khác nhau tìm nguyên nhân và cách khắc phục nhằm giảm thiểu lỗi nhăn đường may, góp phàn nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm may.