Đồ án môn học - Một phương pháp dạy học tăng hiệu quả đào tạo

Thứ bảy - 22/09/2018 20:19

Trường Đại Học Sao Đỏ đã xác định rõ yếu tố con người là yếu tố quyết đinh tới chất lượng đạo tạo. Trong đó phải thay đổi cách dạy của giảng viên và cách học của sinh viên một cách tích cực. Một trong số phương pháp dạy học tích cực mang lại hiệu quả cao đó là sinh viên thực hiện làm đồ án môn học.

Để đáp ứng được những yêu cầu trên thì sinh viên cần phải tiếp cận với việc nghiên cứu khoa học dưới dạng làm đồ án môn học, đồ án tốt nghiệp… có sự hướng dẫn của giáo viên. Đây là một trong những phương pháp dạy học tích cực trong môi trường giảng dạy Đại học vì phương pháp này cho phép người dạy không phải tổ chức quá trình dạy học theo một trình tự có tính truyền thống là dạy từ cái đã biết đến cái chưa biết. Sinh viên được tiếp cận với các vấn đề chuyên môn, thực tế sản xuất hay mâu thuẫn nghề nghiệp ngay từ lúc những kiến thức có liên quan chưa được trang bị một cách đầy đủ. Sự tiếp cận đột ngột này làm phát sinh những mâu thuẫn giữa vốn kiến thức đang có và nhu cầu được hiểu biết; vì vậy làm tăng ở họ sự tò mò, lòng ham muốn được hiểu biết vấn đề. Chính những yếu tố này sẽ làm quá trình dạy và học trở nên tích cực, sôi nổi và có định hướng rõ rệt. Sinh viên có động cơ tốt thông qua việc tham gia vào hoạt động có ý nghĩa và xác định mục đích một cách rõ ràng.
Trường Đại học Sao đỏ đang từng bước cải tiến phương pháp dạy học theo hướng lấy HSSV là trung tâm, tránh việc nhồi nhét kiến thức, nội dung dạy học phải gắn liền với thực tế sản xuất. Trong quá trình lĩnh hội kiến thức thì sinh viên phải phát huy sức chủ động sáng tạo trong quá trình học tập, biết phân tích, tổng hợp một vấn đề nảy sinh, phát huy tính sáng tạo, phương pháp làm việc khoa học, có khả năng quan hệ xã hội, làm chủ được hành động của mình tùy theo mục tiêu cần đạt được, có khả năng tự mình tích lũy vốn hiểu biết có khả năng thích nghi với công việc thực tế sau khi ra trường.

Sinh viên được tạo điều kiện để thực hiện lại các nội dung khoa học mà nhà nghiên cứu đã tiến hành, chẳng hạn như: làm lại một thí nghiệm, tính toán lại một bản thiết kế, lập kế hoạch, thực nghiệm ... Với cách làm này, sinh viên sẽ cảm thấy rất hứng thú bởi họ được tham gia gần như “trực tiếp” vào trong quá trình nghiên cứu vấn đề và vì thế nên quá trình tiếp thu kiến thức cũng diễn ra một cách tích cực. Sinh viên không những được tiếp cận với thông tin mới mà còn được rèn luyện kỹ năng đọc hiểu, tóm tắt, và trình bày các vấn đề khoa học. Sinh viên không những có điều kiện tiếp cận với những thành tựu KHKT mới mà còn rèn luyện thói quen đọc các tài liệu khoa học, học hỏi các phương pháp tiến hành một nghiên cứu khoa học. Nếu là tài liệu được viết bằng tiếng nước ngoài thì sinh viên lại có thêm điều kiện ôn luyện và nâng cao khả năng ngoại ngữ của mình. Đối với sinh viên khi thực hiện đồ án môn học đòi hỏi phải có khả năng tổng hợp kiến thức đã học và có khả năng dự đoán những vấn đề xảy ra, sáng tạo trong việc giải quyết vấn đề và tư duy một cách logic khoa học. Trong quá trình xây dựng đồ án đòi hỏi phải có sự trao đổi, thảo luận giữa sinh viênvà người dạy nhằm thống nhất mục tiêu và phương pháp giải thích. Đồ án môn học cho phép sinh viên thu lượm nhiều kiến thức và kỹ năng chuyên môn. Nâng cao khả năng kiểm soát tình huống thông qua việc trả lời các câu hỏi liên quan tới vấn đề cần nghiên cứu. Sinh viên cần phải tính toán tất cả các khía cạnh trong khi thực hiện đồ án như: Thời gian, vật lực, nhân lực và chi phí. Rèn luyện kỹ năng chọn lọc thông tin và sử lý thông tin mặt khác sinh viên còn có cơ hội trao đổi kinh nghiệm và tham khảo các ý kiến đóng góp về mặt chuyên môn của các tổ chức, cá nhân trong thực tế sản xuất. Những vấn đề khoa học ở đây không nhất thiết là những cái mới mà chỉ là những vấn đề được đưa ra trong quá trình giảng dạy và học tập dưới nhiều hình thức khác nhau như những vấn đề mâu thuấn xảy ra trong thực tế sản xuất, trong các hoạt động chuyên môn cần phải giải quyết, những thông tin mới, những nội dung cốt lõi phải được làm rõ, được phân tích, chứng minh trên cơ sở những kiến thức đã có sẵn được sắp xếp một cách khoa học…

Việc hướng dẫn tiến hành một đồ án người dạy thực hiện thông qua một số nội dung sau: Giới thiệu nội dung đồ án với sinh viên sao cho kích thích tính tò mò, định hướng cho sinh viên tự đưa ra mục đích của mình. Phát huy được các kiến thức vốn có của người học, sinh viênđưa ra các câu hỏi liên quan đến chủ đề của đồ án. Lập kế hoạch cụ thể để sinh viên xác định mục đích, vai trò, trách nhiệm và thời gian thực hiện. Giáo viên phải hướng dẫn sinh viên tìm kiếm thông tin, phân tích, tổng hợp để lựa chọn thông tin, thiết lập mối quan hệ giữa các thông tin . Sinh viên biết cách tổ chức, sắp xếp các thông tin để xây dựng bản báo cáo. Sinh viên có thể tham gia tranh luận về những vấn đề được đặt ra từ đồ án. Quá trình thảo luận sẽ giúp sinh viên nắm bắt vấn đề chắc hơn, giúp họ làm quen với không khí và phương pháp tranh luận trong khoa học. Tùy theo sĩ số của lớp học mà người dạy phân chia số nhóm thảo luận, tuy nhiên mỗi nhóm không nên quá 10 học viên. Nội dung của thảo luận cũng như yêu cầu của sản phẩm thảo luận cần được người dạy chuẩn bị trước và thống nhất với các nhóm.
Có thể nói rằng đây là một trong những cách dạy hiệu quả nhất của việc đưa các vấn đề khoa học vào quá trình dạy học, bởi vì ngoài những ưu điểm nói trên nó còn giúp sinh viên rèn luyện phương pháp và kỹ năng thực nghiệm khoa học theo hướng tiếp cận với vấn đề thực tế. Qua nghiên cứu các công trình để chuẩn bị cho báo cáo trước lớp, sinh viên còn có cơ hội hiểu biết sâu sắc vấn đề được nêu ra cũng như học hỏi các phương pháp đặt vấn đề, giải quyết vấn đề trong khoa học.
Tuy nhiên phương pháp này đòi hỏi người dạy phải tốn không ít công sức vì phải thường xuyên theo dõi các kết quả và giải quyết các mâu thuẫn nảy sinh, những cái mới trong quá trình nghiên cứu và trong quá trình sản xuất thuộc lĩnh vực chuyên môn của mình và chắt lọc những thông tin mới để đưa vào bài giảng của môn học. Lựa chọn tài liệu sao cho phù hợp với trình độ người học, với môn học, dự kiến cách thức tổ chức sao cho vừa đảm bảo yêu cầu về thời gian, vừa phù hợp với điều kiện vật chất sẵn có. Ngoài ra, cũng cần chuẩn bị trước cho sinh viên về phương pháp tiếp cận các vấn đề nghiên cứu, các yêu cầu đối với mỗi hình thức học tập được lựa chọn. Mặt khác đòi hỏi sinh viên phải đầu tư nhiều thời gian và điều kiện vật chất nhất và nó phù hợp nhất với các môn khoa học tự nhiên và các môn kỹ thuật.

Nguồn tin: Nguyễn Quang Thoại

Từ khóa: thực hiện, sinh viên, đại học, sao đỏ, tích cực, xác định, giảng viên, phương pháp, thay đổi, yếu tố, hiệu quả

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Đồ án môn học - Một phương pháp dạy học tăng hiệu quả đào tạo

Nước uống tinh khiết - Đại học Sao Đỏ

Đăng nhập Đăng ký